Suplementacja cykliczna cz. 9 - CLA

Nie jest tak „mocny” jak termogeniki, ale jest idealnym wspomagaczem tychże procesów - można go zatem skutecznie łączyć ze spalaczami kofeinowymi oraz l-karnityną w celu dodania nowego bodźca, a zarazem spotęgowania działania pozostałych. Stosunkowo często stosuje się również CLA jako samodzielny suplement w okresie redukcji - nie tylko ze względu na aktywny udział w procesach redukcyjnych, ale także w celach prozdrowotnych i antyoksydacyjnych.

Skąd się wzięło CLA

Na pewno słyszeliście już o zdrowych, nienasyconych kwasach tłuszczowych z grupy Omega-6 - kwas linolowy jest zaliczany właśnie do tego typu związków. Wykazuje potencjał egzogenny, gdyż jest składnikiem niezbędnym, a co za tym idzie musi być dostarczany z zewnątrz, ponieważ organizm ludzki nie jest w stanie samodzielnie go syntetyzować w swoim obrębie. Dlaczego zacząłem w ten sposób? Otóż CLA nazywamy sprzężonym kwasem linolowym, gdyż jest on jednym z izomerów kwasu linolowego, charakteryzującym się dwoma podwójnie sprzężonymi wiązaniami chemicznymi - czasami nazywane jest także kwasem rumenowym.

Naturalnie występuje w produktach mlecznych o stosunkowo dużej zawartości tłuszczu, a także w mięsie zwierząt zaliczanych do przeżuwaczy. Pierwszy raz wyizolowano kwas rumenowy w USA na Uniwersytecie Wisconsin-Madison - był to pewnego rodzaju przełom, gdyż jest jednym z niewielu naturalnie występujących kwasów tłuszczowych o konfiguracji chemicznej typu trans, z których płyną jakiekolwiek pozytywy. Istnieją oczywiście inne kwasy tłuszczowe o tym samym typie konfiguracyjnym, jednakże są one jakby produktem procesu technologicznego utwardzania olejów - tym samym nie można również powiedzieć, że takie kwasy tłuszczowe są pożyteczne dla naszego zdrowia (w odróżnieniu de facto od sprzężonego kwasu linolowego). Ogólnikowo i w stosunkowo uproszczony sposób można rzec, iż CLA powstaje na drodze tak zwanego procesu biohydrogenacji kwasu linolowego do stearynowego. Cały proces natomiast odbywa się przy udziale aktywnych mikroorganizmów znajdujących się w zwierzętach przeżuwających (dokładniej w tzw. żwach tychże zwierząt).

Jak uzyskuje się CLA - biohydrogenacja

Wspominaliśmy już, iż sprzężony kwas linolowy jest produktem typu pośredniego w procesie biohydrogenacji kwasów: linolowego oraz alfa-linolenowego. Proces ten nazywamy uwodornianiem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, który odbywa się pierwotnie w przewodzie pokarmowym zwierząt przeżuwających - są one bowiem zwierzętami poligastrycznymi, a nie monogastrycznymi tak jak ludzie. Dlaczego robi to taką różnicę?

Otóż wszystko zależy od anaerobowych bakterii Butyrivibrio fibrisolvents, które występują w przewodzie pokarmowych zwierząt poligastrycznych - za ich sprawą, a dokładniej ich enzymów, odbywa się tak zwana izomeryzacja cząsteczek kwasu linolowego. Metabolizm człowieka oraz innych monogastrycznych gatunków sprawia, iż spora część kwasu linolowego dostarczanego z zewnątrz jest wchłaniana w jelicie cienkim, zaś niezwykle małe ilości dostarczane są do jelita grubego, gdzie poddawane są enzymom bakteryjnym. Pewna część CLA, które zostało wytworzone u przeżuwaczy jest „magazynowana” w tłuszczu mleka, tłuszczu zapasowym oraz tłuszczu śródmięśniowym.

Jak widać, zwierzęta monogastryczna - w tym człowiek - są w stanie wytwarzać/przekształcać inne związki do postaci CLA, jednakże ilości te poprzez uwarunkowania metaboliczno-fizjologiczne są zbyt małe, a co za tym idzie nie mają stosunkowo dużego wpływu na organizm. Właśnie dlatego największe ilości CLA znajdują się w tłustym mleku krowim, przetworach mlecznych typu tłustego oraz mięsie wołowym - w zasadzie to w tłuszczu tych produktów.

Wpływ na odkładanie i redukcję tkanki tłuszczowej

CLA w postaci aktywnego biologicznie suplementu jest cenione ze względu na pozytywne działanie podczas okresu redukcji zbędnej tkanki tłuszczowej. Pamiętacie część poświęconą L-Karnitynie? Nadmieniłem tam, iż cząsteczki l-karnityny posiadają zdolność łączenia się z wyższymi kwasami tłuszczowymi (wśród kwasów tłuszczowych, odnotowuje się największą ich ilość krążącą po organizmie), które nie są w stanie przeniknąć przez błony mitochondrialne i zostać w tym ośrodku spalone/przełożone na energię.

CLA w swojej bioaktywnej formie jest w stanie wpłynąć na jakość transportu kwasów tłuszczowych - dokładniej rzecz biorąc stymulują transport cząsteczek lipidowych do mitochondriów będących ośrodkami spalania tłuszczów. Dzięki pobudzeniu transportu kwasów tłuszczowych, większe ich ilości są wychwytywane oraz stosunkowo wyższy próg spalania idzie odnotować - można zatem wywnioskować, iż CLA wpływa na zmniejszenie odkładania się wolnych kwasów tłuszczowych w postaci podskórnej, magazynowanej tkanki tłuszczowej. Co jeszcze?

Otóż dzięki takiemu mechanizmowi wspomagania redukcyjnego organizm człowieka jest w stanie oszczędzić magazyn energetyczny, który wystarcza na stosunkowo dłuższy czas, a tym samym lepiej wykorzystać tłuszcze do celów energetycznych. Suplement CLA jest więc również niezwykle przydatnym środkiem podczas budowania tak zwanej „suchej”, niskotłuszczowej masy mięśniowej. Może być również przydatny jako środek zapobiegawczy/profilaktyczny, który podczas klasycznego budowania masy mięśniowej może zmniejszyć ilość odkładanego tłuszczu zapasowego podczas oczywistej nadwyżki zarówno kalorycznej, jak i węglowodanowej. Reguluje przemiany tłuszczowe organizmu człowieka.

Zdrowie!

Prozdrowotne działanie CLA na organizm człowieka zostało udowodnione wieloma badaniami, zarówno laboratoryjnymi, jak i statystycznymi. Szczególne zastosowanie prozdrowotne posiada w przypadku profilaktyki nowotworowej - spożywanie pełnotłustych produktów (odpowiednich produktów w optymalnych ilościach) w regularnym trybie wpływa na zahamowanie tak zwanej proliferacji komórek nowotworowych. CLA wykazuje zatem właściwości cytostatyczne w odniesieniu do nowotworów. Finowie dla przykładu, w swoich badaniach epidemiologicznych odnotowali zmniejszoną zapadalność na raka sutka u kobiet, które stosowały odpowiednio sprzężony kwas linolowy w swojej codziennej diecie.

Kwas rumenowy jako właściwie tłuszcz zwierzęcy, wbrew pozorom wpływa pozytywnie na poziom cholesterolu, gdyż aktywnie zmniejsza ilość ogólnego poziomu cholesterolu, a co za tym idzie reguluje stosunek LDL do HDL (zmniejszając również złą formę cholesterolu we krwi) - zapobiega procesom utleniającym cholesterol i obniża ilość trójglicerydów. Idąc tym tokiem rozumowania, można stwierdzić, iż CLA wpływa profilaktycznie pozytywnie na zmiany miażdżycowe oraz funkcjonowanie układu krążenia i sercowo-naczyniowego (chroniąc także przed zawałem mięśnia sercowego oraz zapychaniem żył i tętnic).

Istnieją również dane na temat prozdrowotnego działania CLA w przypadku cukrzycy typu II na zasadzie wpływu optymalizującego poziom glukozy - nie wiadomo ile jest w tym faktycznej prawdy, jednakże fakt jest jeden: zastosowanie suplementu nie zaszkodzi, a może pomóc.

Janusz Ziółkowski - www.bb-mag.pl