Omówiliśmy sobie już cykliczne stosowanie spalaczy termogenicznych oraz funkcje i pozytywne działanie substancji lipotropowych w zakresie redukcji tkanki tłuszczowej - wszelkie tego typu środki stosujemy cyklicznie/czasowo z użyciem odpowiedniej przerwy ze względu na aspekty zdrowotne i/lub adaptację ludzkiego organizmu do danych składników aktywnych określonych suplementów. Środkiem, który warto omówić i wykazuje działanie wspomagające spalanie zbędnego tłuszczu nieco „od innej strony” jest l-karnityna wokół której często pojawiały się różnego rodzaju kontrowersje - wystarczy natomiast umieć z niej korzystać.
Kontrowersje
Jedni mówią, że pomaga - drudzy mówią, że to placebo i nie jest w stanie skutecznie oraz efektywnie wspomóc procesów spalania tkanki tłuszczowej. Prawda jest taka, że wystarczy zwrócić uwagę na formy tej substancji oraz na właściwe dawki - jest skuteczna, jednakże należałoby zastosować stosunkowo wysokie jej ilości przyjmowania. Zawsze jest tak, że granice przyjmowania suplementów z czasem się zmieniają - tak samo było z l-karnityną. Początkowo ustalono jej dawkę w przedziale 0,7-1g - przeprowadzając dalsze badania i testy, na przestrzeni lat odnotowano, iż jej efektywność staje się znacznie podwyższona poprzez zwiększenie umownej granicy dawkowania oscylującej w przedziale 2-3g. Wcześniejsze ilości tej substancji nie dawały efektu w związku z nadmiernym wyczerpaniem organizmu w obliczu ekstremalnego wysiłku fizycznego, a co za tym idzie zwiększonym pożytkowaniem i wyczerpywaniem składników do przemian biochemicznych. Do każdej osoby należy podejść indywidualnie - dobieramy dawkę pod siebie.
Pochodzenie, istota oraz różnice między naturalną, a syntetyczną
Nazwano ją pierwotnie β-hydroksy-γ-trimetyloaminomaślanem, który po raz pierwszy wyizolowano z mięsa. Dokonano tego w 1905 roku - słuszne zasługi spadły na Gulewitscha i Krimberga, jednakże badania zawieszono. Prawdziwy boom oraz zwiększenie popularności l-karnityny nastąpiło od 1947 roku, kiedy to oceniono jej pozytywne właściwości względem zwalczania tkanki tłuszczowej oraz aspektów prozdrowotnych - nie wykazywała także specjalnych skutków ubocznych.
Prawdą jest, iż organizm człowieka jest zdolny do samodzielnego wytwarzania tak zwanej naturalnej postaci tego związku. Istnieją tutaj jednak pewne różnice… Forma l-karnityny najczęściej wykorzystywana w suplementach wspomagających pozbywania się nadmiernie zmagazynowanej tkanki tłuszczowej oraz hamowanie jej odkładania, jest znacznie bardziej aktywna biologicznie i jako jedyna jest w stanie w efektywny sposób wpłynąć na tkankę tłuszczową.
Trzeba przyznać, iż l-karnityna jako samodzielny suplement zdecydowanie słabiej działa na zwalczanie tkanki tłuszczowej niż spalacze termogeniczne. Warto jednak do redukcji tkanki tłuszczowej podejść „krok po kroku”, rozpoczynając od słabszych środków takich jak l-karnityna i CLA, a dopiero przejść do formuł i rodzajów silniejszych suplementów - pozwoli to na stopniowe pozbywanie się „zaległości” oraz sprawdzenie co akurat na naszą osobę działa najlepiej. Bardzo skuteczne okazało się połączenie termogenika z l-karnityną - można dzięki tego podejść do problemu tłuszczowego pod różnymi kątami, wykorzystując większą ilość procesów fizjologicznych i biochemicznych. Za tym suplementem przemawia na pewno brak skutków ubocznych, czego natomiast nie można powiedzieć o termogenicznych spalaczach tłuszczu - podwyższają one bowiem temperaturę ciała oraz ciśnienie krwi, co de facto wpływa niezwykle negatywnie na osoby posiadające problemy z układami krążenia oraz sercowo-naczyniowym. Spalacze takie są również najczęściej oparte na kofeinie będącej jej aktywnym składnikiem - pobudza ona układ nerwowy, zwiększając tym samym pobudliwość, co może okazać się szkodliwe dla osób z problemami hormonalnymi oraz defektami układu nerwowego.
Mechanizm działania
W organizmie człowieka - w odniesieniu do kwasów tłuszczowych - największą ilość krążących tłuszczów stanowią tak zwane wyższe kwasy tłuszczowej o długich łańcuchach chemicznych. Stanowią one jednak nie lada wyzwanie dla naszego organizmu, gdyż nie są w stanie przedostać się przez błony mitochondrialne - nie mogą zatem w większości zostać spalone w ośrodkach spalania energetycznego (mitochondria). L-karnityna wykazuje tutaj zatem rolę przewodzącą, gdyż jest w stanie łączyć się z wyższymi kwasami tłuszczowymi i tym samym przetransportować je przez błony mitochondriów - wynik procesu połączenia nazywamy Acylo-karnityną. Przy udziale swoistych i wyspecjalizowanych enzymów oraz tak zwanego koenzymu A jest w stanie ponownie się rozłączyć i powrócić do macierzy - całościowy proces nazywamy szlakiem beta-oksydacyjnym. Jest to natomiast uwarunkowane ściśle określonymi czynnikami/zależnościami - cały mechanizm szlaku beta-oksydacyjnego uzależniony jest od ilości i dostępności tlenu oraz poziomu cukru we krwi. Od czego jeszcze? Otóż wspominaliśmy już o l-karnitynie naturalnej i syntetycznej pochodzącej z suplementu - szlak tego procesu i jego efektywność zależy także od ilości aktywnej biologicznie l-karnityny dostępnej w organizmie, a także od aktywności i ilości mitochondriów czynnych.
W wyniku dużego wysiłku na tle fizycznym, z reguły, zgodnie z klasycznym metabolizmem człowieka, najpierw w celach energetycznych wykorzystujemy substancje cukrowe - jednym z magazynów energetycznych zlokalizowanych w mięśniach jest glikogen, który jest odkładany w formie cukrowca w mięśniach, wątrobie oraz w małej ilości w mózgu. Jednakże magazyn ten nie jest zbyt duży i jak wszystko posiada swoje ograniczenia - gdy ulega wyczerpaniu, a wysiłek i procesy życiowe są nadal kontynuowane, organizm szuka kolejnego źródła energii. Uwolnieniu ulegają wtedy kwasy tłuszczowe, które w stanie wolnym krążą w organizmie. Jak wspomniałem wyżej, największe ilości stanowią tzw. wyższe kwasy tłuszczowe. Proste tłuszcze przedostają się zarówno przez pierwszą, jak i drugą błonę mitochondrialną w celach wykorzystania do procesów spalania - te z nieco bardziej skomplikowaną budową chemiczną muszą ulec połączeniu z l-karnityną będącą swoistym transporterem dla nich. Dopiero wtedy mogą zostać spalone lub przełożone na substancję energetyczną. W ten sposób l-karnityna jest w stanie zahamować mechanizmy dalszego odkładania się tkanki tłuszczowej pod skórą.
Zdrowie i ochrona
L-karnityna wykazuje stosunkowo duże działanie antyoksydacyjne, skutecznie wspomagające walkę z reaktywnymi formami tlenu (RFT) - agresywne wolne rodniki nie są w stanie uszkadzać naszych komórek, a także doprowadzać do rozpadu oraz uszkodzeń ciałek krwi. Usprawnia pracę układu krwionośnego oraz sercowo-naczyniowego poprzez stabilizację stosunku LDL i HDL - obniża poziom złego cholesterolu i podwyższa poziom dobrego. Dodatkowo wspomaga procesy antykataboliczne oraz antyzakwaszające mięśnie - pozwala na zachowanie równowagi kwasowo-zasadowej. Ogranicza działanie oraz aktywność mleczanów i pirogronianów, które wpływając na zakwaszenie mięśni i naruszając równowagę stosunku kwasy-zasady są w stanie uszkadzać białka mięśniowe. Sprzyja redukcji katabolicznego kortyzolu wydzielającego się nadmiernie w czasie ekstremalnego wysiłku fizycznego.
Polecane suplementy:
• Acivlab Creatine 3 [winian l-karnityny, l-karnityna, acetylo-L-karnityna]
- 2x dziennie po 1 kapsułce
• Activlab L-Carnitine plus Green Tea [l-karnityna, ekstrakt z liści zielonej herbaty]
- 2 kapsułki dziennie
• Activlab L-Carnitine plus HCA [l-karnityna, ekstrakt z owoców Garcinia Cambogia]
- 2 kapsułki na 1,5-2h przed treningiem
• Activlab L-Carnitine 600 lub Activlab L-Carnitine 1000
- 2 kapsułki dziennie (l-carnitine 600mg) lub 1 kapsułka dziennie (l-carnitine 1000mg)
Janusz Ziółkowski - www.bb-mag.pl