W pierwszej części artykułu omówiony został wpływ testosteronu na organizm osoby aktywnej fizycznie oraz przedstawiona została lista najbardziej popularnych substancji aktywnych znajdujących się w suplementach diety mających na celu stymulację stężenia testosteronu w organizmie, tym samym zapoczątkowując ich krótką charakterystykę w oparciu o dostępne dowody naukowe.

testosteron dla mężczyzn

Witamina D

Osoby aktywne fizycznie, których treningi odbywają się głównie w pomieszczeniach zamkniętych są niewątpliwie narażone na wysokie ryzyko niedoboru witaminy D. Z całą pewnością należy podkreślić, że zachowanie właściwego poziomu wspomnianej witaminy ma istotny wpływ na funkcjonowanie organizmu ze względu na jej szerokie spektrum działania. Pomimo, iż pojawiają się również liczne doniesienia sugerujące pozytywne oddziaływanie suplementacji witaminą D na stężenie testosteronu w surowicy, szczególnie u mężczyzn to jednak brakuje obecnie przekonujących dowodów, aby potwierdzić tę hipotezę i w związku z tym potrzebne są kolejne dobrze zaprojektowane badania w tym obszarze.

Suplementy ZMA

ZMA to produkt, który zawiera w swoim składzie kombinację trzech składników takich jak: magnez, cynk oraz witamina B6 w odpowiednich ilościach. Mimo, iż opracowana formuła ma na celu potencjalne działanie anaboliczne wskutek uzupełnienia deficytów cynku oraz magnezu na które narażeni są sportowcy to jednak dotychczas przeprowadzone badania z udziałem osób regularnie trenujących nie potwierdziły skuteczności ZMA jako środka zwiększającego poziom całkowitego, jak również wolnego testosteronu. Aktualnie dostępnych jest niewiele rzetelnych dowodów naukowych sugerujących zasadność stosowania ZMA w celach anabolicznych, niemniej jednak w przypadku rzeczywiście stwierdzonych niedoborów cynku i/lub magnezu u sportowców, podjęcie suplementacji tymi związkami w odpowiednich formach i za pomocą wysokiej jakości preparatu może być bardzo pomocnym rozwiązaniem.

Tribulus Terrestris

Tribulus Terrestris, czyli inaczej roślina zielna o nazwie buzdyganek naziemny, która znajduje się w licznych ziołowych suplementach diety, promowanych w celu uzyskania znacznych przyrostów siły i masy mięśniowej u osób aktywnych fizycznie. Opublikowane do chwili obecnej prace naukowe z udziałem ludzi wskazują, że systematyczne przyjmowanie buzdyganka naziemnego nie wiąże się z istotnym wzrostem poziomu testosteronu w surowicy, ani z wyraźną poprawą siły mięśni czy zwiększeniem beztłuszczowej masy ciała. Warto dodać, że na ogół osoby suplementujące Tribulus Terrestris obserwują u siebie przede wszystkim wzrost libido, poprawę samopoczucia oraz zwiększenie poziomu energii.

Piśmiennictwo:

Trummer C., Pilz S., Schwetz V. i wsp.: Vitamin D, PCOS and androgens in men: a systematic review. Endocr Connect. 2018 Mar;7(3):R95-R113. doi: 10.1530/EC-18-0009.
Lerchbaum E., Pilz S., Trummer C. i wsp.: Vitamin D and Testosterone in Healthy Men: A Randomized Controlled Trial. J Clin Endocrinol Metab. 2017 Nov 1;102(11):4292-4302. doi: 10.1210/jc.2017-01428.
Pilz S., Frisch S., Koertke H. i wsp.: Effect of vitamin D supplementation on testosterone levels in men. Horm Metab Res. 2011 Mar;43(3):223-5. doi: 10.1055/s-0030-1269854.
Heijboer A.C., Oosterwerff M., Schroten N. i wsp.: Vitamin D supplementation and testosterone concentrations in male human subjects. Clin Endocrinol (Oxf). 2015 Jul;83(1):105-10. doi: 10.1111/cen.12711.
Koehler K., Parr M.K., Geyer H. i wsp.: Serum testosterone and urinary excretion of steroid hormone metabolites after administration of a high-dose zinc supplement. Eur J Clin Nutr. 2009;63(1):65-70. doi: 10.1038/sj.ejcn.1602899.
Wilborn C.D., Kerksick C.M., Campbell B.I. i wsp.: Effects of Zinc Magnesium Aspartate (ZMA) Supplementation on Training Adaptations and Markers of Anabolism and Catabolism. J Int Soc Sports Nutr. 2004 Dec 31;1(2):12-20. doi: 10.1186/1550-2783-1-2-12.
Qureshi A., Naughton D.P., Petroczi A.: A systematic review on the herbal extract Tribulus terrestris and the roots of its putative aphrodisiac and performance enhancing effect. J Diet Suppl. 2014 Mar;11(1):64-79. doi: 10.3109/19390211.2014.887602.
Rogerson S., Riches C.J., Jennings C. i wsp.: The effect of five weeks of Tribulus terrestris supplementation on muscle strength and body composition during preseason training in elite rugby league players. J Strength Cond Res. 2007 May;21(2):348-53. doi: 10.1519/R-18395.1.

Mateusz Durbas
Dietetyk kliniczny i sportowy, autor licznych artykułów dotyczących żywienia i suplementacji
Strona oficjalna: www.mateuszdurbas.pl
Facebook: https://www.facebook.com/mateuszdurbasdietetyk/
Instagram: https://www.instagram.com/mateuszdurbasdietetyk/?hl=pl